Z historji Kazimierza Dolnego i jego okolic
Jerzy Niemojewski

„(…) Podstawa dotychczasowych opisów historycznych Kazimierza powinna ulec gruntownej rewizji. Choć zupełnie odpowiadała swoim czasom i wyzyskała dostępne wówczas źródła, <Starożytna Polska> nie była wolna od błędów. Miała w osnowie tradycją zapisaną przez Długosza, w zasadzie słuszną, jednak opartą na wątpliwej autentyczności dokumentach. Kontynuatorowie, powołując się na różne dokumenty z archiwum kazimierskiego, podali kilka ważnych uzupełnień, powtarzając tradycje, już poważnie przez wydawnictwo Theinera zachwianą, odnosząca powstanie miasta i nazwy miasta do czasów Kazimierza Wielkiego, choć pośród miast opasanych murem lub nowowzniesionych przez Kazimierza Wielkiego, jest niedaleka Wąwolnica, ale brak wzmianki o Kazimierzu Dolnym. (…)

Pierwszą znana datą w historji Kazimierza jest 1325 r., kiedy to Kazimierz, już samodzielna parafja, płaci świętopietrze. (…)”

Tekst Niemojewskiego napisany został na podstawie historycznych dokumentów i jako taki wydaje się być wiarygodnym źródłem przyszłych dociekań. Nie znajdziemy tu opisów zabytków ani przyrody, Autor skupił się na analizie zapisów archiwalnych, akt itp. Nie znajdziemy tu również beletrystyki, okrągłych zdań ani poezji, roztkliwiającej się nad urokiem Kazimierza. Merytoryczna, rzeczowa i zwięzła praca z zawartym wypisem archiwaliów.